Blogsbyingrid

Met Anne in groep 7 komt de keuze voor het voortgezet onderwijs langzaam dichtbij. En het voortgezet onderwijs is nogal veranderd ten opzichte van de tijd dat ik zelf op het voortgezet onderwijs zat.

Toen was het mavo, havo en VWO. En dan had je bijvoorbeeld nog de LTS, de biologische, de LEAO. Maar nu hebben ze het niet meer over mavo, maar over vmbo en daar zijn dan weer allerlei leerwegen in. Tijd om me er eens in te verdiepen. Want TL en kader zegt mij nu helemaal niks.

Havo en VWO

Havo en vwo bestaan gelukkig nog steeds. Dat geeft me tenminste nog een beetje houvast met het voortgezet onderwijs van vroeger. Al is ook daar best veel veranderd.

Havo

Havo is nog steeds de voorbereiding op het HBO en duurt nog steeds vijf jaar. Het verschil met mijn tijd (nu klink ik echt oud) is dat een leerling in de bovenbouw van havo (klas 4 en 5) kan kiezen uit vier richtingen (profielen):

natuur en techniek;
natuur en gezondheid;
economie en maatschappij;
cultuur en maatschappij.

Per profiel zijn er 2 of 3 verplichte vakken. Naast de verplichte vakken in het profiel, moet elke leerling 1 of 2 profielkeuzevakken doen En daarnaast heeft iIedere havo-leerling de volgende verplichte vakken in de bovenbouw:

Nederlandse taal en literatuur;
Engelse taal en literatuur;
rekenen (telt niet mee voor eindexamen);
maatschappijleer;
culturele en kunstzinnige vorming (CKV);
lichamelijke opvoeding

Ook moet iedere havo-leerling verplicht het profielwerkstuk maken. Uiteindelijk doen havo-leerlingen in 7 vakken eindexamen. De andere vakken ronden zij af met een schoolexamen.

VWO

VWO is nog steeds de voorbereiding op het HBO of de universiteit en duurt nog steeds zes jaar. Het verschil met mijn tijd is dat een leerling in de bovenbouw van VWO (vanaf leerjaar 4) kan kiezen vier profielen, dezelfde vier richtingen (profielen) als bij de havo.

Nederlandse taal en literatuur;
Engelse taal en literatuur;
rekenen;
maatschappijleer;
culturele en kunstzinnige vorming (CKV). Bij het gymnasium is dit klassieke culturele vorming;
lichamelijke opvoeding;
2^e vreemde taal bij vwo. Bij het gymnasium is dit Latijn of Grieks.

Ook moet iedere VWO-leerling verplicht het profielwerkstuk maken. Uiteindelijk doen VWO-leerlingen in 8 vakken eindexamen. De andere vakken ronden zij af met een schoolexamen.

In vergelijking met mijn tijd is er wat betreft havo en VWO niet heel veel veranderd. Zelf deed ik VWO en dan gymnasium. Ik deed eindexamen in 7 vakken: Nederlands, Engels, Duits, Economie 1 en 2, Wiskunde A en Latijn. Dat zou nu niet helemaal binnen een profiel passen en er zou een vak bij moeten.

VMBO

Dan het VMBO. Hier is volgens mij het meest veranderd. Toch lijkt het nog steeds een beetje op vroeger. Het is een combinatie van de mavo en het lager beroepsonderwijs dat er vroeger was.

Het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) duurt vier jaar (net als vroeger) en heeft vier leerwegen. Die leerwegen verschillen van elkaar in niveau en hoeveelheid beroepsgericht en theoretisch onderwijs. Het vmbo maakt leerlingen klaar voor een opleiding in het mbo. Maar soms stromen leerlingen na het vmbo door naar de havo.

Leerwegen vmbo

Een vmbo-leerling moet een leerweg kiezen (net zoals havo en VWO leerlingen een profiel moeten kiezen). Alleen kiest een vmbo-leerling uiterlijk aan het eind van het 2^e schooljaar een leerweg die het beste bij hem past. Er zijn vier leerwegen in het vmbo:

Theoretische leerweg (vmbo-t of vmbo tl): Leerlingen volgen over het algemeen alleen algemeen vormende vakken, zogenoemde avo-vakken. Dit is het beste te vergelijken met de vroegere mavo.
Gemengde leerweg (vmbo-gl): Leerlingen volgen over het algemeen 1 avo-vak minder. In plaats daarvan krijgen ze vier uur beroepsgericht onderwijs (een praktijkvak). De avo-vakken zijn van hetzelfde niveau als in de theoretische leerweg.
Kaderberoepsgerichte leerweg (vmbo kader of vmbo-k): Leerlingen volgen zo’n 12 uur beroepsgericht onderwijs. De avo-vakken zijn van een iets lager niveau dan in de gemengde en de theoretische leerweg.
Basisberoepsgerichte leerweg (vmbo basis of vmbo-b): Leerlingen volgen zo’n 12 uur beroepsgericht onderwijs. De avo-vakken zijn van een iets lager niveau dan in de kaderberoepsgerichte leerweg.

Profielen vmbo

Naast deze vier leerwegen zijn er ook binnen het vmbo profielen. Voor vmbo-b, vmbo-k en vmbo-gl zijn er tien profielen:

• Bouwen, wonen en interieur
• Produceren, installeren en energie
• Mobiliteit en transport
• Media, vormgeving en ICT
• Maritiem en techniek
• Zorg en welzijn
• Economie en ondernemen
• Horeca, bakkerij en recreatie
• Groen
• Dienstverlening en producten

Voor vmbo-tl zijn er vier profielen waar ze uit kunnen kiezen:

• Techniek
• Zorg en welzijn
• Economie
• Landbouw (groen)

Wat zal het worden?

Dat is een heleboel informatie en een aantal nieuwe termen. Vooral de leerwegen en profielen zijn nieuw voor mij. Het komende schooljaar gaan we ons er verder in verdiepen. Wat zal het voorlopig advies voor Anne zijn en welke scholen zijn er in de buurt en wat bieden zij aan. Een mooie uitdaging!

Lees ook: Voortgezet onderwijs | Hoe kies je een goede school?

Bronnen: