Ik weet niet beter dan dat onze kinderen elk jaar rond maart een themaweek op school hebben: de week van de lentekriebels. En laat daar nu elk jaar, en ook weer dit jaar, veel ophef over bestaan. Lessen op de basisschool over seks. Dat kan niet. Dat gaat te ver. Ik snap het niet helemaal en schrik van wat ik in de media las. In deze blog leg ik je uit wat de week van de lentekriebels is, waar de ophef over is en wat ik daar van vind.
Wat is de week van de lentekriebels?
Wij krijgen elk jaar weer van school de mail dat de week van de lentekriebels van start gaat. En meestal krijgen we gedurende de week ook nog een of meer berichten met informatie welke onderwerpen besproken zijn in de klas. De Week van de Lentekriebels is een jaarlijkse projectweek voor het basisonderwijs over verliefdheid, relaties, weerbaarheid en seksualiteit. Steeds meer basisscholen doen mee met de Week van de Lentekriebels. Scholen in Nederland zijn verplicht om aandacht te besteden aan deze onderwerpen en kunnen zelf bepalen hoe zij dat doen, passend bij de achtergrond van de school. Meer info vind je op Seksuelevorming.nl.
De week van de lentekriebels is voor alle kinderen op de basisschool, van groep 1 tot en met groep 8. Bij de kleuters leren kinderen onder andere over hun eigen lichaam, regels rond bloot en privacy, hoe je grenzen aangeeft en die bij anderen herkent. Maar ook dat je jezelf mag zijn.
Hoe ouder de kinderen worden, hoe meer informatie ze krijgen passend bij hun leeftijd. Emma kwam deze week thuis dat ze het hadden gehad over het vrouwelijk lichaam en ongesteld worden. Ze hadden het over maandverband en tampons gehad. De dag er na ging de les over het mannelijk lichaam.
Dit jaar is de Week van de Lentekriebels van 20 tot en met 24 maart. Het thema voor de Week van de Lentekriebels 2023 is: ‘Wat vind ik fijn?’. Daarbij gaat het om positieve seksuele vorming. Onderwerpen die hierbij aan bod komen zijn: leren over je lijf, praten over wat je fijn vindt, autonomie en een positief zelfbeeld. Maar ook grenzen aangeven. Wat de een fijn vindt, vindt een ander misschien niet fijn. En die grens moet je aangeven en de ander moet dat respecteren.
Ophef over de week van de lentekriebels
De week van de lentekriebels is dus eigenlijk iets heel positiefs. Waarom dat al die ophef? In de media was de afgelopen dagen het volgende te lezen:
“Medewerkers van expertisecentrum Rutgers worden volgens de eigen directeur bedreigd, sinds de Week van de Lentekriebels deze week van start ging. Rutgers heeft een voorlichtingsfilmpje voor ouders offline gehaald, om de kinderen in de video te beschermen.”
“Na rumoer op sociale media kreeg de stichting Ouders & Onderwijs ‘tientallen telefoontjes’ van bezorgde ouders.”
“Op sociale media zijn honderden reacties te lezen van ouders die vinden dat seksuele oriëntatie niet thuishoort op een basisschool. Een petitie die oproept om de themaweek te cancelen is al ruim zesduizend keer ondertekend.”
“In Tilburg dreigden tientallen ouders hun kinderen thuis te laten vanwege de themaweek. “
“Op wordt op Twitter gesuggereerd dat kinderen van 4 jaar in de klas les krijgen over anale en orale seks.”
Er wordt geschreven dat ouders niet goed voorbereid zijn op deze week en dat de communicatie van (sommige) scholen hierover beter kan. Ik moet eerlijk zeggen dat ik alle ophef niet goed begrijp. Als de communicatie niet goed is, ben ik het zeker eens dat ouders vooraf goed geïnformeerd worden. Ik vind dat wij goed geïnformeerd worden, Maar misschien vindt een andere ouder van niet.
En ik vind het juist goed dat de kinderen op een positieve manier onderwijs krijgen over verliefdheid, relaties, weerbaarheid en seksualiteit. En dat je jezelf mag zijn. Dat jongens op jongens en/of meisjes kunnen vallen. En dat je je anders kunt voelen of niet per se mannelijk óf vrouwelijk.
Ze krijgen les op hun eigen niveau, passend bij hun leeftijd en ik heb nog nooit van onze meiden gehoord dat het vervelend of ongemakkelijk was. En over anale seks heb ik ze ook nog nooit gehoord.
Wij zijn thuis open over onderwerpen als verliefd zijn, je lichaam, ongesteld worden, seks en puberteit. Maar er zijn ook ouders die dat moeilijk vinden. Die een gesprek met hun (jonge) kinderen hierover ongemakkelijk vinden. Hoe fijn is het dan ze hier op school, in een veilige omgeving les in en informatie over krijgen? Als een meisje ongesteld wordt en niet weet wat dit is omdat er thuis niet over gesproken wordt, dan is het toch fijn dat ze op school daar al informatie over heeft gehad? Ik begrijp het probleem niet.
Lees ook: Je dochter voor het eerst ongesteld en dan?
Ik vind het juist wel leuk om met de meiden hier over te hebben. We hebben het wel eens over verliefd zijn, zoenen en seks. Belangrijk vind ik dat ze weten dat ze met alle vragen bij ons kunnen komen. Soms beginnen wij een gesprek. Bijvoorbeeld over ongesteld worden hebben we het gehad, omdat de meiden wel in de leeftijd komen dat de eerste menstruatie kan plaatsvinden. Soms beginnen zij een gesprek. Bij sommige vragen die ze hebben, stel ik eerst de wedervraag: “Wat denk jij?”. En uit hun antwoord kun je dan zelf opmaken wat ze al weten (en of dit juist is) en hoe je het gesprek verder aangaat. Een paar jaar geleden vroeg Emma hoe baby’s geboren worden. Ze had nogal een horror voorstelling ervan; dat artsen de buik van de moeder opensnijden. Toen hebben we haar uitgelegd dat vrouwen een vagina hebben, een extra gaatje. En dat daar de baby uit geboren wordt. Dat was op dat moment genoeg informatie voor haar. En ze had er niet zo’n heftig beeld meer bij.
Ik snap alle ophef dus niet zo goed. Ik denk dat het juist heel goed is om hier al vanaf jonge leeftijd over in gesprek te gaan. Op een manier die past bij de leeftijd. En stiekem vraag ik me ook af waarom ouders hier zo’n ophef over maken. Is het misschien omdat ze het zelf ongemakkelijk vinden? Omdat ze het niet fijn vinden om over dit onderwerp met hun jonge kind te praten? Omdat ze misschien vroeger daar zelf ook niet met hun ouders over konden praten? En moet je dan online, op social media van alles gaan roepen? Dat is zo makkelijk. Moet je niet gewoon het gesprek met school of de leerkracht aangaan? En met je kind? Want misschien denk je dat er van alles besproken wordt (zoals anale seks) maar is dat helemaal niet zo. En misschien vindt je kind het ook leuk om met jou daarover te hebben. Net zoals ze over rekenen, taal of knutselen enthousiast kunnen vertellen.
Lees ook: Lijfgids voor meiden | Een reis door de pubertijd